De geiten van kinderboerderij ’t Boerke
Op een van de weides op onze kinderboerderij grazen drie geiten. Het is, zoals dat voor bijna al onze dieren geldt, een oud Hollands ras, namelijk Toggenburgers. De bestaansgeschiedenis leidt naar Drenthe maar… er is een klein maartje aan. Het is van oudsher een heel geliefd Drents ras dat ooit is gekruist met de Zwitserse Toggenburer. Dus hij is ook een klein beetje Zwitsers. Deze geiten waren enorm geliefd om hun melk en vlees. Nu vind je ze alleen nog maar bij hobbyhouders en kinderboerderijen.
Wij hebben drie meiden: de oudste Heidie, is geboren op 1 maart 2012 en inmiddels al een aardig dametje. De jongere geitjes heten Kimmie en Koosje en zijn van april 2015, dat scheelt dus niet zo héél veel. De twee jongere zijn, ondanks hetzelfde geboortejaar geen familie van elkaar. Geen van drieën trouwens.
Koosje heeft in 2017 twee lammetjes gekregen, allebei mannetjes. (Mannetjes heten bij geiten bokken en vrouwtjes gewoon geiten). Je denkt nu natuurlijk hoe kan nou met drie vrouwtjes? Goed gedacht! Het zit namelijk zo: Als we graag willen dat de geiten jongen krijgen moeten ze naar een speciale boerderij waar ze bokken hebben. Daar wordt de geit gekoppeld aan een bok totdat beiden ritsig (paarlustig) zijn. Als de bevruchting een feit is komt de geit weer terug naar ons. De bevalling heeft bij ons op de boerderij plaatsgevonden. Het was echt een feest die twee bokjes in de weides ‘bokkensprongen’ te zien maken. Jammer genoeg konden we die twee niet houden. Eenmaal volwassen, zijn ze naar een goed adresje gegaan waar ze met veel andere bokjes samenleven. De reden dat we ze niet kunnen houden is dat het gevaar bestaat dat één van de bokjes op den duur zijn eigen moeder zwanger zou maken en dat kan natuurlijk niet. Bovendien zou er onderling jaloezie ontstaan en dat leidt zonder twijfel tot ruzie en vechten.
Hoewel geiten werkelijk bijna álles lusten en alles eten wat ze voor de neus krijgen, zijn het rasechte vegetariërs. De hoofdmaaltijd bestaat bij ons uit hooi, dat moeten ze altijd ter beschikking hebben. Hooi is erg belangrijk voor de spijsvertering. De pens van geiten moet altijd actief bezig blijven, dat is van levensbelang en daar zorgt hooi voor. Ze lusten erg graag groente en fruit. Wist je trouwens dat geiten alleen maar aan de onderkant tanden hebben? Boven is alleen maar gehemelte en een harde rand. Met die harde rand kunnen ze makkelijk een noot kraken, die is knoerhard.
Onze Heidie krijgt ook nog speciaal hooi; Gedizo. Dat is omdat ze al wat ouder is en afgesleten kiezen heeft. Het normale hooi activeert haar pens niet voldoende. Naast hooi krijgen de geiten als vast voer geitenbrokken, oftewel pellets voor geiten. We streven ernaar de dieren dagelijks groente en/of vers fruit te geven. Dat vinden ze extra lekker. Dus…….heb je nog wat groente of fruit over, wij hebben genoeg liefhebbers hier. En mochten ze nog niets gehad hebben dan mag je van de beheerder het lekkers vast wel zelf geven. Kun je meteen de tanden eens bekijken. Wat de geiten absoluut niet mogen hebben is avocado. Ook dat geldt voor meerdere diersoorten!
Wat óók slecht is voor héél veel dieren is brood. Toch geven heel veel mensen brood aan vogeltjes en eenden enzo. Waarom is dat nou slecht? Ze lijken het allemaal lekker te vinden! Dat ga ik je uitleggen. Neem nou vogeltjes, in brood zit voor vogeltjes heel weinige goede voedingsstoffen. Dus het lichaam heeft hier niets aan. Het brood geeft uiteindelijk een vol gevoel dus stopt het vogeltje met eten. Hoe meer brood ze eet, hoe minder voedingsstoffen ze binnenkrijgt. Uiteindelijk gaat het vogeltje dood door ondervoeding, dus hoe raar het ook klinkt: dood van de honger.
Geiten zijn erg gevoelig voor parasieten. Daarom worden ze regelmatig omgeweidt: ze verwisselen van weides. Mike, onze beheerder controleert de geiten zelf op wormen en andere parasieten. Dat doet hij door poep (mest) onderzoek te doen onder de microscoop. Mochten ze wormen hebben dan krijgen allen dieren, die op dezelfde weide hebben gestaan een antiwormmiddel toegediend.
Geiten zijn zachtaardige schuwe dieren met een vriendelijk karakter. Ze zijn misschien wel tam te maken, maar dat doen wij niet. Een dier moet een dier blijven en geen schoothondje. Althans, op een boerderij. Maar respect moet je natuurlijk voor álle dieren hebben.
De geiten zijn dan wel lieverds, maar met de schapen hebben ze een minder gezellige relatie. Alhoewel de schapen horens hebben en de geiten niet, zijn de geiten toch de baas. En als er iets is wat ze niet bevalt bokken ze gewoon met hun kop de schapen weg. Zo zie je maar weer, dieren zijn ook niet altijd even vriendelijk naar elkaar toe.
Marij de Vos
